Στις περισσότερες περιπτώσεις τα άτομα που βρίσκονται σε μια διαδικασία απώλειας σωματικού βάρους έχουν ως μοναδικό γνώμονα εκτίμησης της προσπάθειας τους το βάρος στη ζυγαριά και όχι τη διαφοροποίηση στο λίπος. Η απώλεια βάρους αναφέρεται στη συνολική μείωση του σωματικού βάρους, συμπεριλαμβανομένων των υγρών, των ανόργανων στοιχείων, της πρωτεΐνης και του λίπους. Αντίθετα, η απώλεια λίπους αφορά αποκλειστικά την εξάλειψη του λιπώδους ιστού. Οι δυο αυτές έννοιες συχνά συγκαίονται και είναι δύσκολο να διακριθούν μεταξύ τους καθώς απαιτείται περισσότερη ανάλυση. Ένα επιτυχημένο πρόγραμμα διατροφής έχει σαν πρωταρχικό στόχο την μείωση του λίπους και ως επακόλουθο την μείωση του σωματικού βάρους. Κατανοώντας λοιπόν τις διαφορές μεταξύ των δύο αυτών προσεγγίσεων απώλειας, θα είστε σε θέση να λαμβάνετε πιο σωστές αποφάσεις για την υγεία σας.
Γιατί πρέπει να εστιάζουμε στην απώλεια λίπους και όχι απλά στη μείωση σωματικού βάρους;
Η απώλεια λίπους είναι πιο συγκεκριμένη σε σχέση με την απώλεια βάρους. Η μείωση των ημερήσιων θερμίδων μπορεί να οδηγήσει στη μείωση σωματικού λίπους, όπως και στη μείωση συνολικού σωματικού βάρους. Ωστόσο, η ποιότητα των τροφίμων που καταναλώνουμε για την απώλεια λίπους, έναντι της απώλειας βάρους, χρήζει μεγαλύτερης σημασίας. Πρέπει να είμαστε πιο συγκεκριμένοι και προσεκτικοί σχετικά με την πρόσληψη μακροθρεπτικών συστατικών, δηλαδή πρωτεϊνών, υδατανθράκων και λιπαρών. Με αυτό τον τρόπο στοχεύουμε κυρίως στην απώλεια λιπώδους ιστού, προστατεύοντας παράλληλα την μυϊκή μάζα και τα υπόλοιπα θρεπτικά συστατικά του οργανισμού. Επιπλέον, είναι διαφορετικός ο όγκος που καταλαμβάνει στο σώμα ένα κιλό λίπους σε σχέση με ένα κιλό μυ, γεγονός που αποδεικνύει ότι μια ενδεχόμενη απώλεια λίπους θα επιφέρει μεγαλύτερη απώλεια συνολικού σωματικού βάρους καθώς και περιμετρικών εκατοστών στις περιφέρειες του σώματος. Στη πραγματικότητα ο βασικός δείκτης επιτυχίας είναι το ποσοστό σωματικού σας λίπους και όχι η ζυγαριά.
Γιατί είναι σημαντικό να διατηρείται η μυϊκή μάζα;
Ένα μη εξατομικευμένο πρόγραμμα μείωσης σωματικού βάρους θα βοηθήσει στη απώλεια ορισμένων κιλών, τα οποία θα αφορούν κυρίως τα υγρά και τους μυς στο σώμα. Ωστόσο, η πραγματική επιτυχία στη απώλεια αλλά και στη διατήρηση των κιλών μακροπρόθεσμα έγκειται στη διατήρηση του μυϊκού ιστού. Μια επαρκής μυϊκή μάζα συμβάλλει:
- Στη διατήρηση των φυσιολογικών επιπέδων σακχάρου στο αίμα
- Στον έλεγχο φλεγμονών
- Στη διατήρηση των φυσιολογικών επιπέδων λίπους στο σώμα
Αρκετές είναι οι μελέτες που έχουν συσχετίσει την υψηλότερη αναλογία λίπους ως προς μύες με χρόνιες παθήσεις, όπως το μεταβολικό σύνδρομο, οι καρδιακές παθήσεις και ο σακχαρώδης διαβήτης.
Πως μπορώ να χάσω λίπος διατηρώντας τη μυϊκή μάζα;
Κατανάλωσε επαρκής ποσότητες πρωτεΐνης
Η πρωτεΐνη αποτελεί το σημαντικότερο θρεπτικό συστατικό για την ανάπτυξη του μυϊκού ιστού και το βασικότερο για την απώλεια λίπους. Πρόκειται για ένα συστατικό που είναι απαραίτητο για την οικοδόμηση των οστών, για διάφορες μεταβολικές διεργασίες, για την ανοσολογική απόκριση, την κυτταρική επιδιόρθωση καθώς και το σχηματισμό των αιμοσφαιρίων. Μια ισορροπημένη και εξατομικευμένη διατροφή μπορεί να καλύψει τις ανάγκες του οργανισμού σε πρωτεΐνη. Η συνιστώμενη διατροφική ποσότητα προσλαμβανόμενης πρωτεΐνης για ένα φυσιολογικό άτομο είναι 0,8-1,0 γραμμάριο ανά κιλό σωματικού βάρους την ημέρα. Όταν αναφερόμαστε σε πρωτεΐνη, εννοούμε κρέας, ψάρι, αυγό και γαλακτοκομικά προϊόντα.
Μην παραλείπεις γεύματα μέσα στην ημέρα
Κύριος μηχανισμός ανάπτυξης μυϊκής μάζας και απώλειας σωματικού λίπους όπως ήδη αναφέρθηκε είναι η επαρκής διαιτητική πρόσληψη πρωτεΐνης. Η σωστή κατανομή αυτής της πρωτεΐνης μέσα στην ημέρα αποτελεί βασικό παράγοντα ανάπτυξης μυών. Σε μια πρόσφατη μελέτη έγινε σύγκριση μεταξύ της κατανάλωσης 3 και 14 γευμάτων μέσα στην ημέρα. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι στα άτομα που κατανάλωναν 3 γεύματα υπήρχε 17% παραπάνω οξείδωση πρωτεϊνών σε σχέση με τα 14. Αυτό σημαίνει ότι «έκαιγαν» παραπάνω πρωτεΐνη με λιγότερο αριθμός γευμάτων, γεγονός που δεν βοηθά την ανάπτυξη του μυϊκού ιστού.
Δώσε έμφαση στην άθληση
Η τακτική σωματική δραστηριότητα μέσα στην εβδομάδα ενισχύει το μυϊκό, ενώ ταυτόχρονα μειώνει σημαντικά το σωματικό λίπος. Αν και η άσκηση αποτελεί έναν σπουδαίο παράγοντα ανάπτυξης των μυών, ο συνδυασμός με μια διατροφή πλούσια σε πρωτεΐνη θα απογειώσει το αποτέλεσμα σε σύντομο χρονικό διάστημα.
Συμπερασματικά
Πέρα από τη διατήρηση ενός υγιούς σωματικού βάρους, σήμερα παρατηρείται έντονο ενδιαφέρον και στη διατήρηση μιας υγιούς σύστασης σώματος. Η απώλεια σωματικού βάρους περιλαμβάνει και την απώλεια σωματικού λίπους, ωστόσο δεν ταυτίζεται μόνο με αυτή. Όπως επισημαίνουν και οι διαιτολόγοι οι παραπάνω στόχοι είναι δύσκολο να διακριθούν μεταξύ τους αλλά η απώλεια σωματικού λίπους παρουσιάζει μεγαλύτερη βαρύτητα για την επίτευξη ενός υγιούς οργανισμού. Κλειδί στην υπόθεση δεν είναι ο αριθμός στη ζυγαριά αλλά η σύσταση των κιλών από τα οποία αποτελείται το βάρος μας!