Το χαρούπι αποτελεί καρπό του δέντρου χαρουπιά, η οποία συναντάται στις χώρες της Μεσογείου. Πρόκειται για μια τροφή με υψηλή διατροφική αξία, για αυτό και τα τελευταία χρόνια η καλλιέργεια της έχει προσελκύσει το ενδιαφέρον αρκετών με σκοπό την παραγωγή διατροφικών προϊόντων. Οι σπόροι του χαρουπιού θεωρούνται στην πραγματικότητα το πιο πολύτιμο τμήμα του καρπού και χρησιμοποιούνται είτε ως βάση για την δημιουργία διαφόρων προϊόντων είτε ως φυσικά πρόσθετα τροφίμων. Το χαρούπι είναι διαθέσιμο στην αγορά με τη μορφή σκόνης, σιροπιού, εκχυλίσματος και διαιτητικών χαπιών. Ωστόσο, είτε φρέσκος είτε αποξηραμένος ο καρπός του μπορεί να προσφέρει πολλαπλά οφέλη στον οργανισμό που κυμαίνονται από την απώλεια βάρους μέχρι και την αντιμετώπιση προβλημάτων με το στομάχι.
Από την σκοπιά του διαιτολόγου
Η υψηλή διατροφική αξία του χαρουπιού αφορά την αυξημένη συγκέντρωση του σε υδατάνθρακες (γλυκόζη & σακχαρόζη) αλλά και σε πρωτεΐνες. Το γεγονός αυτό το καθιστά σημαντική πηγή ενέργειας για τον οργανισμό. Η περιεκτικότητα του σε λίπος είναι ελάχιστη έως μηδενική (0,2-0,6%), ενώ σε φυτικές ίνες αρκετά υψηλή. Επιπλέον, είναι αρκετά εύπεπτο ενώ ταυτόχρονα απουσιάζει η γλουτένη, χαρακτηριστικό που το καθιστά κατάλληλο και για άτομα που πάσχουν από κοιλιοκάκη. Αναφορικά με την περιεκτικότητα του μικροθρεπτικά συστατικά είναι πλούσιο σε βιταμίνη Α, βιταμίνες του συμπλέγματος Β και ιχνοστοιχεία.
Ποια τα οφέλη του για την υγεία;
Σύμμαχος της σωστής λειτουργίας του εντέρου
Η υψηλή περιεκτικότητα του χαρουπιού σε φυτικές ίνες βοηθά στην πρόληψη της δυσκοιλιότητας και στην ομαλή λειτουργία του εντέρου. Επιπλέον, μελέτες έχουν δείξει ότι συμβάλλει στην αντιμετώπιση συμπτωμάτων της οξείας διάρροιας.
Βοηθά στην σωστή διαμόρφωση του λιπιδαιμικού προφίλ
Γενικά έχει αποδειχθεί ότι η κατανάλωση προϊόντων εμπλουτισμένων σε αδιάλυτες φυτικές ίνες χαρουπιού έχει ευεργετικά αποτελέσματα όσον αφορά στο λιπιδαιμικό προφίλ του οργανισμού. Ταυτόχρονα, συμβάλλουν στην πρόληψη και τη θεραπεία της υπερχοληστερολαιμίας. Με λίγα λόγια, το χαρούπι βοηθά στη μείωση της (LDL) χοληστερόλης και στην καλύτερη λειτουργία της καρδιάς.
Κατάλληλο για άτομα με σακχαρώδη διαβήτη
Το αλεύρι χαρουπιού χαρακτηρίζεται από χαμηλό γλυκαιμικό δείκτη, ενώ ταυτόχρονα παρουσιάζει χαμηλό γλυκαιμικό φορτίο. Αυτή η ιδιότητα αποδίδεται κυρίως στα συστατικά του χαρουπιού. Τα σάκχαρα που περιέχονται στο χαρούπι είναι φυσικά σάκχαρα και του δίνουν μεν τη γλυκιά γεύση, δε με πιο ήπια επίδραση στα επίπεδα σακχάρου συγκριτικά με την πρόσθετη ζάχαρη. Συνεπώς, αποτελεί ιδανική διατροφική λύση για τα άτομα με σακχαρώδη διαβήτη που έχουν ανάγκη τη σωστή διαχείριση των επιπέδων σακχάρου στο αίμα.
Σε ποια προϊόντα συναντάται το χαρούπι ως συστατικό;
Λόγω της γλυκιάς γεύσης και του καστανού χρώματος του καρπού, από πολλούς το χαρούπι χρησιμοποιείται ως υποκατάστατο της σοκολάτας και χρησιμοποιείται σε πολλά σοκολατούχα προϊόντα αντί για το κακάο. Επιπλέον, ο καρπός αξιοποιείται για την παρασκευή χαρουπόμελου, ένα προϊόν σχεδόν όμοιο με το πετιμέζι. Παράγωγα του χαρουπόμελου είναι το σιρόπι, το τσάι ακόμα και η ρακή. Στην αγορά πέρα από το αλεύρι χαρουπιού υπάρχουν και ζυμαρικά από χαρούπι, παξιμάδια και βουτήματα.
Συμπερασματικά
Όλα τα παραπάνω υποδηλώνουν ότι η υψηλή διατροφική αξία του μπορεί να κατατάξει το χαρούπι στη λίστα των «υπερτροφών». Ο συνδυασμός της αυξημένης περιεκτικότητας σε υδατάνθρακες και χαμηλής σε λίπος το καθιστά ιδανικό για άτομα που ακολουθούν ένα πρόγραμμα απώλειας βάρους. Πέρα όμως από τα διατροφικά χαρακτηριστικά του, η γλυκιά γεύση και το καφετί του χρώμα το συμπεριλαμβάνουν στα υγιεινά γλυκίσματα.