Η διαλειμματική νηστεία αποτελεί μια από τις πιο δημοφιλής διατροφικές τάσεις των τελευταίων ετών. Πρόκειται για ένα τρόπο διατροφής που περιλαμβάνει το διαχωρισμό ενός 24ώρου σε δύο φάσεις, τη φάση της κατανάλωσης τροφής και τη φάση της νηστείας. Στην πρώτη φάση υπάρχει η ελευθερία κατανάλωσης όλων των ημερήσιων θερμίδων και γευμάτων εντός κάποιου συγκεκριμένου χρονικού πλαισίου ανάλογα με τις προτιμήσεις και το καθημερινό πρόγραμμα του καθενός. Αντίθετα, στη φάση της νηστείας επικρατεί αποχή από την λήψη τροφής και οποιουδήποτε ροφήματος περιέχει υδατάνθρακα. Οι περισσότεροι άνθρωποι επιλέγουν αυτό το μοτίβο διατροφής για την άμεση απώλεια βάρους, για την βελτίωση της υγείας τους και την απλοποίηση του τρόπου ζωής τους. Ορισμένες μελέτες δείχνουν ότι αυτός ο τρόπος διατροφής μπορεί να προσφέρει οφέλη για την υγεία. Ωστόσο, η νηστεία για παρατεταμένες περιόδους όταν το σώμα είναι απροετοίμαστο μπορεί να επιφέρει αρνητικά αποτελέσματα.
Τι ακριβώς είναι η διαλείπουσα νηστεία (Ιntermittent Fasting);
Η διαλείπουσα νηστεία, όπως προαναφέρθηκε, αποτελεί ένα μοτίβο διατροφής που εναλλάσσεται μεταξύ των περιόδων νηστείας (αφαγίας) και κατανάλωσης φαγητού. Δεν προσδιορίζει ποια τρόφιμα πρέπει να τρώει κανείς αλλά πότε πρέπει να τα καταναλώνει. Από αυτή την άποψη δεν αποτελεί μια δίαιτα με τη συμβατική της έννοια αλλά χαρακτηρίζεται με μεγαλύτερη ακρίβεια ως διατροφικό πρότυπο. Υπάρχουν διάφοροι τύποι διαλείπουσας νηστείας με κυριότερους από αυτούς τους εξής:
16:8
Σε αυτή τη μορφή διαλείπουσας νηστείας η κατανάλωση τροφής πραγματοποιείται σε μια περίοδο 8 ωρών μέσα στην ημέρα. Το άτομο κάνει πρακτικά δύο γεύματα ημερησίως.
20:4
Σε αυτό τον τύπο διατροφής το άτομο μπορεί να καταναλώσει τροφή σε μια περίοδο μόλις 4 ωρών μέσα στην ημέρα. Με λίγα λόγια έχουμε ένα μόνο γεύμα ημερησίως.
5:2
Η μορφή αυτή περιλαμβάνει 5 ημέρες ελεύθερης διατροφής και 2 μη διαδοχικές ημέρες που ακολουθείται νηστεία με ποσότητα πρόσληψης θερμίδων 500-600 ημερησίως.
24:0 (Εναλλασσόμενη Νηστεία- Eat-Stop-Eat)
Αυτός ο τύπος περιλαμβάνει ημέρες (24 ώρες) πλήρους αποχής από τρόφιμα και θερμιδογόνα ροφήματα που εναλλάσσονται από ημέρες ελεύθερης διατροφής. Η νηστεία αυτή γίνεται συνήθως μία φορά την εβδομάδα και το άτομο τρέφεται κανονικά τις υπόλοιπες έξι ημέρες.
Ποια είναι τα οφέλη για την υγεία;
Αρκετές έρευνες έχουν ήδη συσχετίσει πολλά οφέλη για την υγεία με τη εφαρμογή της διαλείπουσας νηστείας. Ωστόσο, αποτελεί ένα ζήτημα που συνεχίζει να βρίσκεται υπό εξέταση. Μερικά από τα πλεονεκτήματα αυτού του μοτίβου διατροφής είναι τα εξής:
Μπορεί να υποστηρίξει την απώλεια βάρους
Δύο κύριοι λόγοι για τους οποίους οι άνθρωποι δοκιμάζουν τη διαλείπουσα νηστεία είναι η διαχείριση του βάρους και της μεταβολικής τους υγείας. Η αποχή από το φαγητό μπορεί να δημιουργήσει έλλειμμα θερμίδων που σημαίνει ότι δημιουργείται αρνητικό ισοζύγιο ενέργειας και το άτομο οδηγείται στην απώλεια βάρους.
Μπορεί να μειώσει την αντίσταση στην ινσουλίνη
Μελέτες έχουν δείξει ότι η διαλειμματική νηστεία μπορεί να συμβάλλει στην μείωση της αντίστασης στην ινσουλίνη. Αυτό πραγματοποιείται μέσω της μείωσης του σακχάρου στο αίμα κατά 3-6%. Το γεγονός αυτό μπορεί να προστατεύει ως ένα βαθμό από την εμφάνιση διαβήτη τύπου 2.
Μπορεί να αυξήσει την αυξητική ορμόνη
Η αυξητική ορμόνη είναι η βασική ορμόνη που ευθύνεται για την απελευθέρωση των λιπαρών οξέων από τον λιπώδη ιστό, δηλαδή την καύση του λίπους. Μεγάλα διαστήματα αποχής από το φαγητό έχει αποδειχτεί πως βελτιώνουν την ευαισθησία απέναντι στην ινσουλίνη και αυξάνουν τα επίπεδα αυξητικής ορμόνης η οποία προστατεύει σε μεγάλο βαθμό το μυϊκό ιστό.
Σε ποιους δεν απευθύνεται η συγκεκριμένη διατροφή;
Η διαλείπουσα νηστεία δεν είναι ασφαλής για όλους. Η εφαρμογή της δεν απευθύνεται σε παιδιά καθώς βρίσκονται ακόμα στην περίοδο ανάπτυξης, σε θηλάζουσες και σε εγκύους. Επιπλέον, η διατροφή αυτή δεν κρίνεται κατάλληλη για τα άτομα με παθήσεις που σχετίζονται με την ινσουλίνη όπως είναι η υπογλυκαιμία και ο διαβήτης. Γενικά τα άτομα με οποιοδήποτε πρόβλημα υγείας ή διατροφική διαταραχή θα πρέπει να συμβουλεύονται τον γιατρό τους προτού ακολουθήσουν οποιαδήποτε μέθοδο διατροφής. Τέλος, για τα άτομα με υψηλό μεταβολισμό που βρίσκονται σε περίοδο υπερτροφίας συστήνεται η αποφυγή εφαρμογής ενός τέτοιου μοτίβου διατροφής.
Ποιοι είναι οι κίνδυνοι που εγκυμονούν;
Η διαλείπουσα νηστεία έχει υψηλή συσχέτιση με τη νευρική βουλιμία και ως εκ τούτου τα άτομα που είναι επιρρεπή σε διατροφικές διαταραχές δεν πρέπει να υποβάλλονται σε καμία δίαιτα που σχετίζεται με τη νηστεία. Επιπλέον, ένα τέτοιο διατροφικό πρότυπο μπορεί να συνοδευτεί με αυξημένη πείνα, αφυδάτωση και το αίσθημα της κόπωσης.
Εν κατακλείδι
Υπάρχουν πολλοί διαφορετικοί τρόποι για να κάνει κανείς διαλείπουσα νηστεία καθώς το κάθε μοτίβο διατροφής λειτουργεί διαφορετικά στο πρόγραμμα και τις συνήθειες του καθενός. Ωστόσο, όσο και αν η διαλείπουσα νηστεία αποτελεί ένα εργαλείο άμεσης απώλειας βάρους, η εφαρμογή της για παρατεταμένο χρονικό διάστημα μπορεί να επιφέρει προβλήματα. Εάν αποφασίσετε να δοκιμάσετε αυτό τον τύπο διατροφής η ποιότητα της διατροφής είναι το κλειδί. Η επαρκής ενυδάτωση και η κατανάλωση πληθώρας τροφίμων πλούσιων σε θρεπτικά συστατικά και ο περιορισμός των επεξεργασμένων θα συμβάλλουν στο μέγιστο δυνατό αποτέλεσμα.