Η χοληδόχος κύστη αποτελεί τμήμα του γαστρεντερικού συστήματος. Πρόκειται για ένα μικρό όργανο του οργανισμού που βρίσκεται ανατομικά στην κάτω επιφάνεια του ήπατος. Βασικός ρόλος της χοληδόχου κύστης είναι να αποθηκεύει τη χολή που παράγεται στο ήπαρ μέχρι τη στιγμή που θα περάσει στο δωδεκαδάχτυλο. Η χολή είναι απαραίτητη για τη φυσιολογική πέψη των τροφών καθώς συμβάλλει στη διάσπαση και απορρόφηση του λίπους της τροφής. Η πιο συνηθισμένη πάθηση που πλήττει τη χοληδόχο κύστη είναι ο σχηματισμός λίθων (χολολιθίαση), γνωστή στους περισσότερους με το όνομα «πέτρες στη χολή».
Ποια συστατικά συνθέτουν τη χολή;
Βασικά συστατικά της χολής είναι:
Το Νερό: Αποτελώντας περίπου το 95% της χολής
Τα χολικά οξέα: Η ένωση των χολικών οξέων με αμινοξέα οδηγεί στη δημιουργία των χολικών αλάτων
Τη χοληστερόλη: Η χοληστερόλη εκκρίνεται μέσω της χολής, γεγονός που αποτελεί το βασικό τρόπο αποβολής της.
Τη χολερυθρίνη: Η χολερυθρίνη ως μία χρωστική ουσία είναι υπεύθυνη για το χαρακτηριστικό χρώμα της χολής και κατ’ επέκταση και των κοπράνων
Τους Ηλεκτρολύτες: Οι ηλεκτρολύτες στη χολή είναι ανόργανα άλατα που συμβάλλουν στη λειτουργία της χολής
Ποια είναι η πιο κοινή πάθηση της χολής;
Όπως αναφέρθηκε ήδη η χολολιθίαση είναι η πιο κοινή πάθηση της χολής. Οι χολόλιθοι αναπτύσσονται λόγω μιας ανισορροπίας στη χημική σύσταση της χολής μέσα στη χοληδόχο κύστη. Η κακή διατροφή, η παχυσαρκία και η απότομη και μεγάλη απώλεια βάρους αποτελούν κάποιους από τους πιο βασικούς παράγοντες κινδύνου για την εμφάνιση χολολιθίασης. Το αυξημένο σωματικό βάρος έχει συσχετιστεί τόσο με την αυξημένη έκκριση χοληστερόλης στη χολή όσο και με τη μειωμένη κινητικότητα της χοληδόχου κύστης, παράγοντες που συμβάλλουν στον σχηματισμό χολόλιθων. Συνεπώς, η διατήρηση ενός υγιούς σωματικού βάρους είναι σημαντικός παράγοντας μείωσης του κινδύνου εμφάνισης χολόλιθων. Στο 80% των περιπτώσεων η χολολιθίαση δεν εμφανίζει καθόλου συμπτώματα. Ωστόσο, μερικά από τα συμπτώματα μπορεί να είναι ο πόνος στην κοιλιά, η ναυτία, ο εμετός, ο πυρετός, ο ίκτερος κ.α. Σε περίπτωση που οι χολόλιθοι δεν προκαλέσουν συμπτώματα δεν κρίνεται απαραίτητη συνήθως η χειρουργική επέμβαση. Σε διαφορετική περίπτωση απαιτείται αφαίρεση της χοληδόχου κύστης, μια διαδικασία γνωστή ως «χολοκυστεκτομή».
Μέχρι στιγμής δεν υπάρχουν σαφείς κατευθυντήριες οδηγίες σχετικά με τον περιορισμό συγκεκριμένων για την αποφυγή εμφάνισης χολολιθίασης.
Τι πρέπει να προσέξω στη διατροφή για να μην παρουσιάσω πέτρα στη χολή;
Είναι γεγονός ότι δεν υπάρχει ειδική διατροφή που να μπορεί να αποτρέψει ή να αντιμετωπίσει τους υπάρχοντες χολόλιθους. Ωστόσο, μια κατάλληλη διατροφή μπορεί να αποτρέψει τη δημιουργία νέων και να μειώσει την πιθανότητα εμφάνισης έντονων συμπτωμάτων.
Πραγματοποιήστε μικρά και συχνά γεύματα: Με αυτόν τον τρόπο ενισχύεται η κινητικότητα της χοληδόχου κύστης.
Καταναλώνεται το πρωινό γεύμα στην πρώτη ώρα μετά το ξύπνημα: Η συγκέντρωση της χοληστερόλης τις πρώτες ώρες είναι ιδιαίτερα υψηλή στη χολή λόγω της συνεχούς παραγωγής της κατά τη διάρκεια της νύχτας.
Καταναλώστε πολυακόρεστα & μονοακόρεστα λιπαρά οξέα: Οι ασθενείς με πέτρες στη χολή συστήνεται να ακολουθήσουν μία διατροφή μέτριας περιεκτικότητας σε λίπος, εφόσον αυτό δεν οδηγεί σε εμφάνιση ανεπιθύμητων συμπτωμάτων, και συγκεκριμένα καλών λιπαρών. Τα λιπαρά αυτά συναντώνται σε τρόφιμα όπως, φυτικά έλαια, ξηρούς καρπούς και σπόρους, λιπαρά ψάρια κ.α. Ταυτόχρονα, απαιτείται περιορισμός κατανάλωσης trans λιπαρών.
Περιορίστε την κατανάλωση επεξεργασμένων υδατανθράκων και πρόσθετων σακχάρων: Αυτό μπορείτε να το επιτύχετε με την επιλογή προϊόντων ολικής άλεσης. Ταυτόχρονα αυξήστε τη πρόσληψη διαιτητικών ινών. Τρόφιμα πλούσια σε φυτικές ίνες είναι τα φρούτα, τα λαχανικά, τα όσπρια, οι ξηροί καρποί και οι σπόροι.
Προσοχή στη διαιτητική χοληστερόλη: Δεδομένου ότι η χολολιθίαση μπορεί να δημιουργηθεί λόγω της αυξημένης περιεκτικότητας της χολής σε χοληστερόλη, αρκετοί είναι εκείνοι που την δαιμονοποιούν. Ωστόσο, δεν έχει βρεθεί κάποια θετική συσχέτιση μεταξύ της διαιτητικής προσλαμβανόμενης χοληστερόλης και της εμφάνισης λίθων.
Συμπερασματικά
Υπάρχουν διάφοροι παράγοντες κινδύνου που κατά διαστήματα έχει αποδειχθεί ότι συμβάλλουν στην εμφάνιση της νόσου, μεταξύ των οποίων είναι και η κακή διατροφή. Συγκεκριμένα, μία διατροφή πλούσια σε επεξεργασμένους υδατάνθρακες, πρόσθετα σάκχαρα και κορεσμένα λιπαρά φαίνεται να αυξάνει τον κίνδυνο σχηματισμού χολόλιθων. Μικρές αλλαγές στη διατροφή μπορούν να βοηθήσουν στη διαχείριση και ίσως ως ένα βαθμό στην αντιμετώπιση των συμπτωμάτων.