Τα τελευταία χρόνια αναδύονται όλο και περισσότερα εναλλακτικά είδη διατροφής προσελκύοντας άτομα όλων των ηλικιών. Ένα από αυτά τα είδη, το οποίο είναι αρκετά διαδεδομένο στη χώρα μας, είναι η ωμοφαγική διατροφή. Πρόκειται για μια κατηγορία διατροφής σύμφωνα με την οποία το άτομο καταναλώνει αποκλειστικά ωμές και ανεπεξέργαστες ή ελάχιστα επεξεργασμένες τροφές. Βάση αυτής της διατροφής λοιπόν αποτελούν τα φρούτα, τα λαχανικά, οι ξηροί καρποί, οι σπόροι και τα όσπρια. Οι υποστηρικτές αυτού του εναλλακτικού τρόπου ζωής θεωρούν ότι με την αποφυγή αλλαγής της φυσικής μορφής των τροφίμων διατηρείται η διατροφική τους αξία. Για το λόγο αυτό, στη δίαιτα αυτή επιτρέπονται μόνο φυσικές μέθοδοι επεξεργασίας των τροφίμων όπως είναι το στύψιμο, η αποξήρανση, το μούλιασμα, η θέρμανση που δεν ξεπερνά τους 46-48οC και άλλες μη επεμβατικές μέθοδοι.

 

Έρευνες δείχνουν ότι η ωμοφαγική διατροφή δεν κρίνεται κατάλληλη για να υιοθετηθεί εφ’όρου ζωής. Γεγονός το οποίο εξαρτάται αποκλειστικά από τον τρόπο ζωής του ατόμου και τις προσωπικές του πεποιθήσεις.

Ας δούμε τι λέει η επιστήμη:

Πιθανά πλεονεκτήματα:

  • Αύξηση βιοδιαθεσιμότητας ορισμένων θρεπτικών συστατικών που επηρεάζονται κατά το μαγείρεμα, όπως είναι οι υδατοδιαλυτές βιταμίνες.
  • Μείωση επιπέδων LDL χοληστερόλης, ολικής χοληστερόλης και τριγλυκεριδίων.
  • Βελτίωση της λειτουργίας του εντέρου μέσω της αυξημένης πρόσληψης φυτικών ινών από τα φρούτα και τα λαχανικά.

Πιθανά μειονεκτήματα:

  • Η ωμοφαγία σχετίζεται με χαμηλή οστική μάζα, χαμηλό σωματικό βάρος στις γυναίκες, αμηνόρροια και προβλήματα στα δόντια.
  • Μείωση των επιπέδων HDL χοληστερόλης και βιταμίνης Β12.
  • Αρκετές ελλείψεις θρεπτικών συστατικών λόγω περιορισμένης κατανάλωσης, γεγονός που καθιστά απαραίτητη την χρήση συμπληρωμάτων διατροφής.
  • Έλλειψη σε ασβέστιο, βιταμίνη D και σίδηρο.
  • Αύξηση πιθανότητας εμφάνισης τερηδόνας κυρίως σε δίαιτες που περιλαμβάνουν πολλά εσπεριδοειδή. Η οξύτητα τους τα καθιστά υπεύθυνα για πιθανή διάβρωση του σμάλτου των δοντιών.
  • Κίνδυνος δηλητηρίασης από την κατανάλωση ωμών ψαριών, οστρακοειδών, μαλάκιων, αυγών, ωμών γαλακτοκομικών προϊόντων και κρεάτων.

Μελέτη έδειξε ότι το 30% των γυναικών που ακολούθησαν αυστηρά ωμοφαγική δίαιτα (το 90% της δίαιτας ήταν ωμές τροφές) μπήκαν στη εμμηνόπαυση σε ηλικία κάτω των 45 ετών.

Ποιες τροφές περιλαμβάνει η ωμοφαγική διατροφή;

Τα κύρια τρόφιμα που περιλαμβάνει αυτό το μοντέλο διατροφής είναι τα εξής:

  • Φρούτα (ωμά, σε μορφή χυμού ή αποξηραμένα)
  • Λαχανικά
  • Ξηρούς καρπούς (όχι στη ψημένη εκδοχή τους)
  • Δημητριακά (ωμά ή μουλιασμένα)
  • Ωριμασμένο (αποξηραμένο) κρέας
  • Φυτικά γάλατα όπως γάλα αμυγδάλου, γάλα καρύδας, σόγιας
  • Ελαιόλαδο (μη επεξεργασμένο με θερμότητα ή με άλλους διαλύτες)
  • Ωμά φυτικά έλαια από ξηρούς καρπούς και καρύδα
  • Ταχίνι, φυστικοβούτυρο ή άλλα βούτυρα από ωμούς ξηρούς καρπούς
  • Φύκια
  • Ζυμωμένα προϊόντα (π.χ. τουρσί,πίκλες)
  • Ρίζες λαχανικών
  • Ωμά αυγά
  • Γαλακτοκομικά, μη παστεριωμένα
  • Ωμό κρέας και ψάρι

Είναι ασφαλής τελικά η ωμοφαγική δίαιτα;

Με βάση την επιστημονική κοινότητα υπάρχουν λίγα γνωστά δεδομένα που αφορούν τις συνέπειες μιας τέτοιου είδους δίαιτας μακροπρόθεσμα για την υγεία. Όπως ήδη αναφέρθηκε, η αυξημένη πιθανότητα ανεπάρκειας θρεπτικών συστατικών στη διατροφή μπορεί να προκαλέσει προβλήματα υγείας όπως διαταραχές στην έμμηνο ρύση, αναιμία, βλάβη του νευρικού συστήματος, στειρότητα και κακή υγεία των οστών. Ωστόσο, μια καλά σχεδιασμένη ωμοφαγική δίαιτα μπορεί να θεωρηθεί ασφαλής εάν είναι δομημένη με τρόπο που να έχουν ληφθεί υπόψη όλες οι απαιτήσεις σε ενέργεια και μικροθρεπτικά συστατικά.  Επιπλέον, η χορήγηση συμπληρωμάτων διατροφής κρίνεται απαραίτητη όπου απαιτείται.

Εν κατακλείδι:

Η ωμοφαγική διατροφή μπορεί να προσφέρει ορισμένα οφέλη για την υγεία αλλά εγκυμονεί εξίσου αρκετούς κινδύνους, γεγονός που την καθιστά ακατάλληλη για μεγάλα χρονικά διαστήματα για την συντριπτική πλειονότητα των ατόμων. Εάν θέλετε να ακολουθήσετε ένα τέτοιου είδους τρόπο διατροφής καλό θα ήταν να συμβουλευτείτε το διατροφολόγο σας, ώστε να δημιουργήσετε ένα ισορροπημένο  διατροφικό πλάνο που θα ανταποκρίνεται στις δικές σας προτιμήσεις και ανάγκες. Ωστόσο, μια άποψη είναι ομόφωνη: ακούστε το σώμα σας.