Το πεπτικό σύστημα διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στη λειτουργία του ανθρώπινου σώματός. Ένας από τους βασικούς του ρόλους είναι η απορρόφηση των θρεπτικών συστατικών των τροφών, τα οποία υποστηρίζουν σημαντικές λειτουργίες του οργανισμού, όπως είναι η παραγωγή ενέργειας και η αποβολή των τοξινών. Τη δράση αυτή έρχονται να υποστηρίξουν τα προϊόντα ολικής άλεσης που με την υψηλή περιεκτικότητα τους σε φυτικές ίνες βοηθούν στην καλύτερη λειτουργεία του πεπτικού. Μια διατροφή πλούσια σε φυτικές ίνες συμβάλλει στη διατήρηση των τακτικών κινήσεων του εντέρου καθώς και στην αντιμετώπιση καταστάσεων, όπως η εκκολπωμάτωση, η δυσκοιλιότητα και η διάρροια.
Σύμφωνα με τις συστάσεις και στο πλαίσιο μίας ισορροπημένης διατροφής η ημερήσια κατανάλωση φυτικών ινών ανέρχεται στα 25 γραμμάρια. Ωστόσο, τα τελευταία επιστημονικά δεδομένα δείχνουν ότι ένας μέσος ενήλικας καταναλώνει περίπου μόνο 18 γραμμάρια φυτικών ινών ημερησίως.
Τι είναι τα προϊόντα ολικής άλεσης;
Τα τελευταία χρόνια η αγορά έχει δείξει έντονη στροφή προς τα προϊόντα ολικής άλεσης, καθιστώντας τα αναπόσπαστο κομμάτι μιας ισορροπημένης διατροφής. Πρόκειται για προϊόντα που παράγονται από αλεύρι ολικής άλεσης, δηλαδή αλεύρι για την παρασκευή του οποίου χρησιμοποιήθηκε ολόκληρος ο σπόρος του δημητριακού. Το 95% των αλεύρων προέρχονται από την επεξεργασία σιταριού. Σπανιότερα βρίσκουμε αλεύρι από σίκαλη, βρώμη, κριθάρι, φαγόπυρο, ρεβίθια και άλλους σπόρους που δεν ανήκουν στα δημητριακά. Η διατροφική αξία των προϊόντων ολικής αλέσεως έγκειται στο ότι κατά την άλεση αξιοποιούνται και ο φλοιός και το φύτρο των δημητριακών, τα οποία έχουν πολύτιμες βιταμίνες, μέταλλα, ιχνοστοιχεία και φυτικές ίνες. Άρα, όταν λέμε ολικής αλέσεως δεν εννοούμε ένα σπόρο αλλά τον τρόπο επεξεργασίας του.
Για ποιο λόγο χρειαζόμαστε τις φυτικές ίνες των προϊόντων ολικής αλέσεως;
Οι φυτικές ίνες αποτελούν μια κατηγορία υδατανθράκων που αποβάλλονται κατευθείαν από το παχύ έντερο, χωρίς να διασπαστούν στο λεπτό. Διακρίνονται σε δύο μεγάλες ομάδες, τις διαλυτές και τις αδιάλυτες φυτικές ίνες. Η πρώτη ομάδα με τη βοήθεια βακτηρίων του παχέος εντέρου δημιουργεί αέρια και με τον τρόπο αυτό ενισχύει τη λειτουργία του πεπτικού. Η δεύτερη ομάδα συμβάλλει στην απορρόφηση του νερού, αυξάνοντας τον όγκο των κοπράνων και με αυτό τον τρόπο γίνεται πιο εύκολη η αποβολή τους. Και οι δυο ομάδες συμβάλλουν στην σωστή και ισορροπημένη λειτουργία του πεπτικού συστήματος. Τα τρόφιμα που είναι πλούσια σε φυτικές ίνες τείνουν να επιβραδύνουν τη διαδικασία της πέψης, γεγονός που προκαλεί ένα μεγαλύτερο αίσθημα κορεσμού και για περισσότερο χρονικό διάστημα. Επιπλέον, έχει αποδειχθεί ότι οι φυτικές ίνες συμβάλλουν στον μεταβολισμό του σακχάρου στο αίμα. Συγκεκριμένα, επιβραδύνουν την απορρόφηση της γλυκόζης με αποτέλεσμα να αποτελούν ιδανική επιλογή για τα διαβητικά άτομα.
Πως μπορώ να αυξήσω τη ημερήσια πρόσληψη φυτικών ινών;
Η αύξηση της ημερήσιας πρόσληψης φυτικών ινών μπορεί να επιτευχθεί με την υιοθέτηση ορισμένων απλών διατροφικών συνηθειών. Τα προϊόντα ολικής άλεσης και κατ’ επέκταση οι φυτικές ίνες μπορούν «σταθούν» σε όλα τα γεύματα μέσα στην ημέρα, από το πρωινό μέχρι και το βραδινό. Συγκεκριμένα, η επιλογή δημητριακών ολικής άλεσης για το πρωινό γεύμα μπορεί να αυξήσει σε μεγάλο βαθμό την πρόσληψη φυτικών ινών. Είναι γνωστό, ότι 2 κουταλιές της σούπας (30γρ.) δημητριακά πρωινού ολικής άλεσης μπορεί να σου δώσουν μέχρι και 2,3 γρ. φυτικών ινών. Τα ενδιάμεσα σανκ της ημέρας μπορούν εξίσου να εμπλουτιστούν με φυτικές ίνες μέσα από μπάρες δημητριακών ολικής ή μια χούφτα ξηρούς καρπούς. Η εναλλαγή κάθε προϊόντος σιτηρών από λευκό σε ολικής άλεσης μπορεί να αυξήσει το ποσοστό των προσλαμβανομένων φυτικών ινών, χωρίς μεγάλες αλλαγές στις διατροφικές συνήθειες του καθενός.
Εν κατακλείδι
Η κατανάλωση προϊόντων ολικής άλεσης φαίνεται ότι παίζει πολύ σημαντικό ρόλο στην διατροφή του ανθρώπου καθώς όχι μόνο βελτιώνει τη λειτουργία του γαστρεντερικού συστήματος αλλά προάγει και τη γενικότερη υγεία του οργανισμού. Ωστόσο, παρότι είναι ευρέως γνωστό ότι μπορεί κανείς να επωφεληθεί από την κατανάλωση σιτηρών ολικής αλέσεως, ο ρόλος τους στην βελτίωση της ποιότητας ζωής δεν είναι ακόμη πλήρως κατανοητός από τους καταναλωτές. Η καθιέρωση μικρών αλλά σημαντικών αλλαγών στη διατροφή θα μπορέσουν να αναδείξουν τις ευεργετικές ιδιότητες αυτών των τροφίμων, ιδιαίτερα στα άτομα με έντονα προβλήματα του πεπτικού συστήματος.