Το νερό αποτελεί βασικό συστατικό του σώματος, εάν αναλογιστούμε ότι περίπου το 45-75% του σωματικού μας βάρους αποτελείται από νερό. Το ποσοστό αυτό διαφέρει ανάλογα με την ηλικία, το φύλο και τα επίπεδα ενυδάτωσης του καθενός. Η καλή ενυδάτωση διαδραματίζει καίριο ρόλο στην καλή υγεία καθώς κάθε κύτταρο του σώματος απαιτεί νερό για να λειτουργήσει σωστά. Ειδικά τώρα το καλοκαίρι, όπου η θερμοκρασία ανεβαίνει όλο και περισσότερο, ο οργανισμός έχει ανάγκη από ενυδάτωση. Το νερό του σώματος λειτουργεί ως ρυθμιστής της θερμοκρασίας του. Ωστόσο, είναι σημαντικό να προσαρμόσουμε την κατανάλωση υγρών ανάλογα με τις ανάγκες μας. Υπάρχουν κάποιες κατευθυντήριες συστάσεις από την EFSA που μπορούν να χρησιμεύσουν ως ένας οδηγός για το πόσο νερό πρέπει να καταναλώνουμε καθημερινά.
Ποια είναι τα οφέλη του για την υγεία;
Βοηθά στη λειτουργία του εγκεφάλου
Το νερό είναι απαραίτητο συστατικό για τη λειτουργία του εγκεφάλου. Ο εγκέφαλος, σε σύγκριση με τα υπόλοιπα όργανα του σώματος μας, εμφανίζει τη μεγαλύτερη περιεκτικότητα σε νερό, με το 75% του εγκεφάλου να αποτελείται από νερό. Καταναλώνοντας επαρκή ποσότητα νερού, διατηρούμε τη βέλτιστη αιματική ροή και οξυγόνωση του εγκεφάλου, που συμβάλλει στη βελτίωση των γνωστικών δεξιοτήτων και στην αποτροπή της νοητικής κόπωσης.
Συμβάλλει στην απώλεια βάρους
Το νερό αποτελεί ένα φυσικό κατασταλτικό της όρεξης. Αυτό σημαίνει ότι καταναλώνοντας επαρκή ποσότητα νερού, μπορούμε να αυξήσουμε το αίσθημα του κορεσμού και να περιορίσουμε το αίσθημα της πείνας. Επίσης, πολλές φορές λανθασμένα καταφεύγουμε στην πρόσληψη τροφής, ώστε να κατευνάσουμε το αίσθημα της δίψας. Επιπλέον, βελτιώνει το μεταβολισμό και μπορεί να μειώσει την συνολική πρόσληψη θερμίδων, αντικαθιστώντας ροφήματα υψηλής θερμιδικής αξίας.
Ενισχύει τη νεφρική λειτουργία
Η επαρκής ενυδάτωση είναι βασική για την καλή υγεία των νεφρών. Oι νεφροί είναι υπεύθυνοι για την αποβολή των άχρηστων προϊόντων του μεταβολισμού, όπως ουρία, κρεατινίνη, τοξίνες κ.α. Καταναλώνοντας επαρκή ποσότητα υγρών, βοηθάμε τους νεφρούς να αποβάλλουν αυτά τα άχρηστα προϊόντα, συμβάλλοντας στην καλή υγεία. Επίσης, η καλή ενυδάτωση φαίνεται να βοηθά στην πρόληψη του σχηματισμού νεφρικών λίθων ενώ παράλληλα μειώνει τον κίνδυνο εμφάνισης χρόνιας νεφρικής νόσου.
Βοηθός στην υγεία του δέρματος
Η καλή και σωστή ενυδάτωση είναι σημαντική για την υγειά του δέρματός. Αυτό συμβαίνει καθώς βοηθά στην καλή υγρασία των ιστών και κατ΄ επέκταση στη διατήρηση της ελαστικότητας και της ανθεκτικότητας του δέρματος.
Πόσο νερό χρειαζόμαστε;
Η ποσότητα του νερού που πρέπει να καταναλώνεται δεν είναι ίδια για όλα τα άτομα αλλά εξαρτάται από μια πληθώρα παραγόντων. Οι περισσότερες συστάσεις αναφέρονται στη συνολική ποσότητα νερού που πρέπει να καταναλώνουμε καθημερινά και σε αυτήν συμπεριλαμβάνεται το πόσιμο νερό, καθώς και το νερό που λαμβάνουμε από ροφήματα, όπως ο καφές και το τσάι αλλά και από στερεά τρόφιμα που έχουν μεγάλη περιεκτικότητα σε νερό, όπως τα φρούτα, τα λαχανικά και τα γαλακτοκομικά. Το νερό από τα στερεά τρόφιμα καταλαμβάνει το 20% της καθημερινής πρόσληψης υγρών, σε μία ισορροπημένη διατροφή. Μπορεί να χρειαστεί να προσλάβετε μεγαλύτερες ποσότητες υγρών, εάν κάνετε έντονη σωματική δραστηριότητα, εάν βρίσκεστε σε κάποιο θερμό κλίμα ή εάν έχετε αυξημένες απώλειες υγρών, όπως σε περιπτώσεις πυρετού και διάρροιας. Επιπλέον, η πρόσληψη υγρών ίσως χρειαστεί να τροποποιηθεί σε άτομα με χρόνια νοσήματα υγείας, όπως νεφροπάθειες ή καρδιοπάθειες. Οι κατευθυντήριες συστάσεις από διάφορους οργανισμούς μπορούν να αποτελέσουν ένα χρήσιμο εργαλείο στα χέρια μας αλλά δεν παύουν να αποτελούν μία γενική σύσταση. Επομένως οι ανάγκες θα πρέπει να εξατομικεύονται.
Τι γίνεται αν κάποιος πιεί υπερβολικά πολύ νερό;
Τα δεδομένα ως τώρα δεν έχουν ορίσει κάποιο ανώτατο ανεκτό επίπεδο πρόσληψης νερού, αφού η περίσσεια ποσότητα μπορεί να απεκκριθεί μέσω των ούρων ή του ιδρώτα. Υπό φυσιολογικές συνθήκες, το σώμα μας έχει αντιρροπιστικούς μηχανισμούς, μέσω της ούρησης και του ιδρώτα για να αποβάλλει την περίσσεια ποσότητα νερού ώστε να διατηρείται σε φυσιολογικά επίπεδα. Ωστόσο, οι καταστάσεις υπερενυδάτωσης δεν παύουν να είναι επικίνδυνες για την υγεία. Η απώλεια της ισορροπίας ηλεκτρολυτών, που είναι ουσιώδης για τη λειτουργία των κυττάρων και των οργάνων, αποτελεί τον νούμερο ένα μεταβαλλόμενο παράγοντα. Συγκεκριμένα, μπορεί κάποιος να οδηγηθεί σε υπονατριαιμία (μειωμένα επίπεδα νατρίου), με αποτέλεσμα να εισέρχεται νερό στο εσωτερικό των κυττάρων προκαλώντας τους διόγκωση και οίδημα.
Σε ποιες περιπτώσεις θεωρείται κάποιος αφυδατωμένος;
Η αφυδάτωση παρατηρείται όταν ο οργανισμός δεν έχει αρκετά υγρά για τη σωστή λειτουργεία του. Αυτό μπορεί να οφείλεται στην ανεπαρκή πρόσληψη υγρών που είναι και η κύρια αιτία αφυδάτωσης ή σε παράγοντες που οδηγούν σε αυξημένες απώλειες υγρών. Τέτοιες περιπτώσεις είναι η πολύωρη έκθεση σε υψηλές θερμοκρασίες περιβάλλοντος, ή έντονη σωματική δραστηριότητα και η χρήση ορισμένων φαρμάκων (π.χ. διουρητικών). Η αφυδάτωση γίνεται αντιληπτή εάν το άτομο νιώθει έντονα το αίσθημα της δίψας, παρουσιάζει ξηροστομία, σκουρόχρωμα ούρα, κόπωση, πονοκέφαλο, ξηρό δέρμα και μειωμένη ικανότητα συγκέντρωσης. Προσπαθήστε να πίνετε τακτικά καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας, ακόμη και όταν δεν αισθάνεστε άμεση δίψα. Επιπλέον, μπορείτε να προσπαθήσετε να αυξήσετε την πρόσληψη υγρών μέσω της διατροφής, καταναλώνοντας τρόφιμα με υψηλή περιεκτικότητα σε νερό, όπως φρούτα και λαχανικά.
Συμπερασματικά
Συνοψίζοντας όλα τα παραπάνω καταλήγουμε στο συμπέρασμα ότι το νερό είναι ο καλύτερος σύμμαχος για την υγεία. Λόγω του ρόλου που παίζει σε πολυάριθμες φυσιολογικές λειτουργίες του οργανισμού μας, το νερό θεωρείται ουσιώδες συστατικό για τη διατήρηση της ζωής και της καλής υγείας. Είναι πολύ σημαντικό να γνωρίζουμε τις ανάγκες του οργανισμού μας σε νερό, ώστε να μην οδηγηθούμε σε καταστάσεις υπερβολικής ή ελλιπούς πρόσληψης του. Κλειδί στην υπόθεση είναι η ανάπτυξη υγιεινών συνηθειών που θα βοηθήσουν στη διατήρηση της υγείας, συμπεριλαμβανομένης και της καλής ενυδάτωσης του οργανισμού.