H διατροφή μιας μητέρας κατά την περίοδο του θηλασμού είναι εξίσου σημαντική όσο και κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Πρόκειται για μια περίοδο που προάγει την υγεία και τη σωστή ανάπτυξη του μωρού μέσα από την κατανάλωση μητρικού γάλακτος. Το μητρικό γάλα αποτελεί την ιδανικότερη φυσική τροφή, η οποία ταιριάζει απόλυτα στις ανάγκες του μωρού και προσαρμόζεται σε αυτές όσο το βρέφος μεγαλώνει. Μια θηλάζουσα μητέρα λοιπόν, έχει ιδιαίτερες διατροφικές απαιτήσεις σε ενέργεια, πρωτεΐνες, υδατάνθρακες, βιταμίνες και ανόργανα στοιχεία. Συνεπώς, πρωταρχικός στόχος κατά τον θηλασμό θα πρέπει να αποτελεί η διαμόρφωση μιας σωστής και ισορροπημένης διατροφής που θα παρέχει τόσο στη μητέρα όσο και στο νεογέννητο όλα τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά.

Χρειάζεται μια θηλάζουσα μητέρα περισσότερες θερμίδες;

Οι μητέρες που θηλάζουν χρειάζονται περισσότερες θερμίδες προκειμένου να καλύψουν τις καθημερινές διατροφικές τους ανάγκες. Ιδανικά συστήνεται μια αύξηση των θερμίδων κατά 330-400 ημερησίως, πάντα σε συνεννόηση με τον γιατρό ή το διατροφολόγο. Ο αριθμός των πρόσθετων θερμίδων που απαιτούνται για μια μεμονωμένη γυναίκα που θηλάζει επηρεάζεται κυρίως από την ηλικία, τον δείκτη μάζας σώματος, το επίπεδο δραστηριότητας και τον τρόπο του θηλασμού, δηλαδή εάν το βρέφος τρέφεται αποκλειστικά και μόνο με το μητρικό γάλα ή συνδυαστικά με κάποιο γάλα του εμπορίου.

Πρέπει μια θηλάζουσα μητέρα να λαμβάνει πολυβιταμίνες κι συμπληρώματα διατροφής;

Η συνιστώμενες ημερήσιες ποσότητες πρόσληψης σε ορισμένα θρεπτικά συστατικά, όπως είναι το ιώδιο, αυξάνονται κατά την περίοδο του θηλασμού. Ως εκ τούτου, είναι πιθανό η διατροφή από μόνη της να μην είναι επαρκής για την κάλυψη ορισμένων διατροφικών αναγκών. Σε αυτή την περίπτωση, οι μητέρες που θηλάζουν μπορεί να επωφεληθούν από τη λήψη ενός πολυβιταμινούχου συμπληρώματος. Επιπλέον, οι γυναίκες που ακολουθούν μια χορτοφαγική ή vegan διατροφή διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο εμφάνισης διατροφικών ελλείψεων σε θρεπτικά συστατικά. Συνεπώς, κρίνεται απαραίτητη η χορήγηση συμπληρωμάτων διατροφής και κυρίως συμπληρώματος Β12.

Ποιες τροφές πρέπει να επιλέγει περισσότερο μια θηλάζουσα μητέρα;

Μια σωστή και ισορροπημένη διατροφή για μια θηλάζουσα μητέρα περιλαμβάνει τροφές πλούσιες σε πρωτεΐνη, όπως άπαχο κρέας, αυγά, γαλακτοκομικά, φασόλια, φακές και θαλασσινά με χαμηλή περιεκτικότητα σε υδράργυρο. Επιπλέον, συμπεριλαμβάνει μια ποικιλία από δημητριακά ολικής αλέσεως καθώς και φρούτα και λαχανικά. Οι διατροφικές επιλογές της μητέρας επηρεάζουν την γεύση του μητρικού γάλακτος, γεγονός που εκθέτει το βρέφος σε διαφορετικές γεύσεις και συμβάλλει στην ευκολότερη αποδοχή της στερεάς τροφής στο μέλλον. Ακόμη, οι ανάγκες μιας θηλάζουσας μητέρας συγκεκριμένα σε ιώδιο και χολίνη αυξάνονται κατά τη χρονική περίοδο του θηλασμού. Το ιώδιο συναντάται κυρίως στα γαλακτοκομικά προϊόντα, στα αυγά και στα θαλασσινά, ενώ η χολίνη βρίσκεται συνήθως σε συγκεκριμένες ομάδες γαλακτοκομικών και πρωτεϊνούχων προϊόντων, όπως αυγά, κρέας, ορισμένα θαλασσινά, φασόλια, μπιζέλια και φακές.

Υπάρχουν τροφές που πρέπει να περιοριστούν ή να αποκλειστούν από τη διατροφή κατά το θηλασμό;

Υπάρχουν ορισμένες τροφές που χρειάζονται ιδιαίτερη προσοχή για μια θηλάζουσα μητέρα και είναι οι εξής:

  • Καφείνη: Προσπαθήστε να περιορίσετε τον καφέ σε 1-2 φλιτζάνια την ημέρα (περίπου 300 mg καφεΐνης συνολικά). Ειδικά τα πρόωρα βρέφη είναι περισσότερο ευαίσθητα στην καφείνη, για αυτό κρίνεται απαραίτητα η επικοινωνία με τον γιατρό σας για την εύρεση της σωστής ποσότητας.
  • Αλκοόλ: Το αλκοόλ θεωρείται σχεδόν απαγορευτικό κατά την περίοδο του θηλασμού. Η υψηλή κατανάλωση αλκοόλ μπορεί να προκαλέσει υπνηλία, αδυναμία και υπερβολική αύξηση βάρους στα βρέφη. Επιπλέον, μπορεί να αλλάξει τη γεύση του γάλακτος και να μειώσει την ποσότητα παραγωγής του. Σε περίπτωση που καταναλώσετε μικρή ποσότητα αλκοόλ καλό θα ήταν να περιμένετε τουλάχιστον 2 ώρες, ώστε να μπορέσει να μεταβολιστεί από τον οργανισμό.
  • Θαλασσινά: Παρόλο που το ψάρι παραμένει εξαιρετική πηγή πρωτεΐνης και ω-3 λιπαρών οξέων για τις θηλάζουσες γυναίκες, πρέπει να ληφθεί κάποια προσοχή στη κατανάλωση των διαφόρων ειδών των θαλασσινών. Προσπαθήστε να αποφύγετε την κατανάλωση ψαριών με μεγάλη περιεκτικότητα σε υδράργυρο στη σάρκα, όπως είναι ο τόνος, ο ξιφίας και το σκουμπρί. Επιπλέον, σιγουρευτείτε την προέλευση των θαλασσινών που πρόκειται να αγοράσετε.

Μπορούν οι τροφές που καταναλώνει η μητέρα να προκαλέσουν αλλεργίες στο βρέφος;

Πολύ λίγα βρέφη (2 έως 3 στα 100) είναι στην πραγματικότητα αλλεργικά σε κάποιες τροφές  που καταναλώνονται από τη μητέρα. Τέτοιου είδους τροφές μπορεί να είναι το αγελαδινό γάλα, τα αυγά, τα φιστίκια  και οι ξηροί καρποί. Τα συμπτώματα μιας αλλεργικής αντίδρασης, πέρα από το κλάμα, είναι ο συχνός πυρετός, τα εξανθήματα  και η διάρροια.  Εάν υποψιάζεστε ότι κάτι στη διατροφή μπορεί να επηρεάζει το μωρό σας, αποφύγετε τη συγκεκριμένη τροφή για έως και μια εβδομάδα μέχρι να δείτε κάποια αλλαγή στη συμπεριφορά του μωρού.

Ποια ποσότητα υγρών θεωρείται επαρκής;

Μια θηλάζουσα χρειάζεται 2.200 με 2.500ml υγρά ημερησίως, ώστε να αποφευχθούν περιπτώσεις αφυδάτωσης ή μείωσης του όγκου του γάλακτος.  Καθημερινές πηγές υγρών θεωρούνται το νερό, οι χυμοί, το γάλα, οι σούπες, τα φρούτα και τα λαχανικά.

Συνοπτικά

Για να μπορέσει λοιπόν, το μητρικό γάλα της θηλάζουσας μητέρας να είναι ποιοτικά και ποσοτικά επαρκές για το νεογέννητο, θα πρέπει η διατροφή της να πληροί ορισμένες προϋποθέσεις. Η τήρηση των παραπάνω διατροφικών συμβουλών θα συμβάλλει στη διαμόρφωση μιας σωστής σύστασης γάλακτος. Σε κάθε περίπτωση, πριν από την κατανάλωση οποιασδήποτε τροφής σκεφτείτε πως δεν τρώτε για ένα αλλά για δύο άτομα!