Το μουρουνέλαιο αποτελεί μια κατηγορία ελαίου που προέρχεται από τα ψάρια και συγκεκριμένα από το ήπαρ της μουρούνας. Πρόκειται για μια κατηγορία τροφίμου που ανήκει στα ιχθυέλαια και ακριβώς επειδή εξάγεται από το ήπαρ και όχι από τη σάρκα των λιπαρών ψαριών καθίσταται ανώτερο διατροφικά από τα υπόλοιπα έλαια. Το μουρουνέλαιο συνήθως απαντάται σε διάφορα συμπληρώματα διατροφής με τις πιο συνηθισμένες μορφές του στο εμπόριο να είναι η κάψουλες, η υγρή μορφή (σιρόπι) και τα ζελεδάκια για τα παιδιά. Το σημαντικότερο θρεπτικό συστατικό που διαθέτει είναι η υψηλή συγκέντρωση των ω-3 πολυακόρεστων λιπαρών οξέων, ενώ θεωρείται εξίσου πλούσιο σε λιποδιαλυτές βιταμίνες.
Από τη σκοπιά του διαιτολόγου
Τ μουρουνέλαιο διαφέρει σημαντικά όσον προς τη διατροφική του αξία σε σύγκριση με τα υπόλοιπα ιχθυέλαια εξαιτίας του σημείου στο ψάρι από το οποίο εξάγεται. Χαρακτηρίζεται από υψηλή περιεκτικότητα σε βιταμίνη Α και η βιταμίνη D καθώς και σε 3 είδη ω-3 λιπαρών οξέων (Άλφα λινολενικό οξύ (ALA), Εικοσιδιεξαενοϊκό οξύ (DHA) και Εικοσιπενταενοϊκό οξύ (EPA)). Το ALA χαρακτηρίζεται και ως «απαραίτητο» λιπαρό οξύ καθώς ο οργανισμός δεν μπορεί να το συνθέσει ενδογενώς, συνεπώς θα πρέπει να το προσλαμβάνει μέσω της τροφής. Πιο συγκεκριμένα ένα κουταλάκι του γλυκού μουρουνέλαιο (4,5 γρ.) παρέχει:
Διατροφικά χαρακτηριστικά | Περιεκτικότητα |
---|---|
Ενέργεια (kcal) | 41 |
Λιπαρά (γρ.) | 4,5 |
Κορεσμένα (γρ.) | 1,0 |
Μονοακόρεστα (γρ.) | 2,1 |
Πολυακόρεστα (γρ.) | 1,0 |
Βιταμίνη Α (μg) | 1.350 |
Βιταμίνη D (μg) | 11,2 |
Σύμφωνα με την EFSA συστήνεται η πρόσληψη 250 mg EPA+DHA για ενήλικες και παιδία άνω των 2 ετών και 100 mg DHA για βρέφη μεταξύ 7-24 μηνών. Τα συμπληρώματα μουρουνέλαιου περιέχουν περίπου 1-3 γρ./ημέρα των παραπάνω συστατικών.
Ποια είναι τα οφέλη του για τη υγεία;
Σύμμαχος στην υγεία της καρδιάς
Αρκετές είναι οι έρευνες που έχουν συσχετίσει θετικά την αυξημένη πρόσληψη ω-3 πολυακόρεστων λιπαρών οξέων με την μείωση του κινδύνου εμφάνισης καρδιαγγειακών νοσημάτων. Συγκεκριμένα η συμπληρωματική χορήγηση ω-3 λιπαρών οξέων έδειξε ότι μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο εμφάνισης στεφανιαίου νόσου κατά 5% και καρδιαγγειακών νοσημάτων κατά 3%.
Ανακουφίζει από τα συμπτώματα της ρευματοειδούς αρθρίτιδας
Η ρευματοειδής αρθρίτιδα είναι μια χρόνια αυτοάνοση και φλεγμονώδης νόσος που πλήττει τις αρθρώσεις του σώματος. Πρόκειται για μια νόσο που διαταράσσει σημαντικά την ποιότητα ζωής καθώς οι ασθενείς εμφανίζουν συμπτώματα όπως πόνο και οίδημα (πρήξιμο) στις αρθρώσεις, δυσκαμψία κ.α. Έρευνες έδειξαν ότι η αύξηση της πρόσληψης ω-3 πολυακόρεστων λιπαρών οξέων, είτε μέσω συμπληρωμάτων διατροφής είτε μέσω διαιτητικών πηγών, για τουλάχιστον τρεις μήνες, οδήγησε σε στατιστικά σημαντική βελτίωση των ανεπιθύμητων συμπτωμάτων της νόσου. Βασική αιτία της παθογένεσης της νόσου είναι η δημιουργία φλεγμονής και φαίνεται ότι τα ω-3 πολυακόρεστα λιπαρά οξέα χαρακτηρίζονται από αντιφλεγμονώδεις δράση.
Συμβάλλει στη βελτίωση της όρασης
Τα ω-3 πολυακόρεστα λιπαρά οξέα φαίνεται να διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στην καλή υγεία των οφθαλμών και ιδιαίτερα σε παθολογικές καταστάσεις όπως είναι το γλαύκωμα. Φαίνεται ότι τα ωμέγα-3 λιπαρά οξέα και η βιταμίνη Α στο μουρουνέλαιο ενδεχομένως να συμβάλλουν στη μείωση της φλεγμονής των ματιών.
Προάγει την γνωστική λειτουργία
Η κατανάλωση ω-3 λιπαρών οξέων έχει συσχετιστεί θετικά με τη βελτίωση της νοητικής λειτουργίας. Αρκετές μελέτες έχουν συσχετίσει την κατανάλωση ψαριών, πλούσιων σε ω-3 λιπαρά οξέα, με τη μείωση του κινδύνου εμφάνισης άνοιας και την μετέπειτα εκδήλωση της νόσου Alzheimer. Συγκεκριμένα, φαίνεται ότι μειώνουν τον κίνδυνο εμφάνισης άνοιας κατά 14% και της νόσου Alzheimer κατά 37%.
Υπάρχουν πληθυσμιακές ομάδες που δεν μπορούν να το καταναλώνουν;
Καλό θα είναι η κατανάλωση του μουρουνέλαιου να μην συνδυάζεται με την κατανάλωση άλλων συμπληρωμάτων διατροφής που περιέχουν επίσης τις λιποδιαλυτές βιταμίνες Α και D, εξαιτίας του κινδύνου εμφάνισης υπερβιταμίνωσης και τελικά τοξικότητας στον οργανισμό. Επιπλέον, ορισμένα φάρμακα αλληλοεπιδρούν με το μουρουνέλαιο. Τέτοιου είδους φάρμακα είναι τα αντιυπερτασικά, τα αντιπηκτικά και τα αντιδιαβητικά φάρμακα. Συνεπώς, δεν συστήνεται η χορήγηση του στα άτομα που λαμβάνουν αυτές τις φαρμακευτικές αγωγές.
Συμπερασματικά
Πλήθος ερευνών έχουν αναδείξει το μουρουνέλαιο ως ένα σημαντικό σύμμαχο για την καλή υγείας καθώς έχει συσχετιστεί θετικά με την πρόληψη αλλά και την θεραπεία ποικίλων ασθενειών. Το γεγονός αυτό αποδίδεται κυρίως στην υψηλή διατροφική του αξία καθώς αποτελεί μία πλούσια πηγή ω-3 λιπαρών οξέων και λιποδιαλυτών βιταμινών, όπως είναι η βιταμίνη A και η βιταμίνη D. Ωστόσο, δεν θα πρέπει να ξεχνάμε ότι το μουρουνέλαιο ανήκει στα συμπληρώματα διατροφής και δεν περιέχει μόνο ω-3 λιπαρά οξέα αλλά και λιποδιαλυτές βιταμίνες, που παρότι είναι σημαντικές για την καλή υγείας μας, μπορεί να οδηγήσουν σε ανεπιθύμητα συμπτώματα όταν καταναλώνονται καθημερινά σε υπερβολικές ποσότητες.