ΟΛΑ ΟΣΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΓΝΩΡΙΖΕΤΕ ΓΙΑ ΤΟ ΣΠΛΑΧΝΙΚΟ ΛΙΠΟΣ

Μια ποιοτική απώλεια σωματικού βάρους είναι άμεσα συνδεδεμένη με την απώλεια σωματικού λίπους και αποτελεί ένα από τα πιο συχνά αιτήματα των διαιτώμενων. Το σώμα έχει την ικανότητα να συγκρατεί το προσλαμβανόμενο λίπος, δημιουργώντας τρεις διαφορετικές λιποαποθήκες. Έτσι, έχουμε το υποδόριο, το ενδομυϊκό και το σπλαχνικό λίπος. Η τελευταία περίπτωση αφορά το λίπος που αποθηκεύεται στην κοιλιακή περιοχή γύρω από τα εσωτερικά όργανα όπως το συκώτι, το πάγκρεας και το έντερο. Πρόκειται για μια μορφή λίπους που δεν είναι ορατή με το μάτι και συχνά η έννοια της συγχέεται με του υποδόριου λίπους, δηλαδή του λίπους που βρίσκεται κάτω από το δέρμα. Το σπλαχνικό λίπος αναφέρεται μερικές φορές και ως «ενεργό λίπος» επειδή μπορεί να αυξήσει ενεργά τον κίνδυνο εμφάνισης σοβαρών προβλημάτων υγείας. Ας μελετήσουμε μαζί, λοιπόν, καλύτερα την έννοια του σπλαχνικού λίπους αλλά και το πως μπορούμε να το μειώσουμε.

Σύμφωνα με έρευνα του Πανεπιστημίου του Harvard το σπλαχνικό λίπος αποτελεί το 10% του συνολικού λίπους στο σώμα μας.

Από την σκοπιά του διαιτώμενου

Τα ανθρώπινα σώματα έχουν διαφορετικά μεγέθη και σχήματα. Οι δυο κύριοι και πιο διαδεδομένοι σωματότυποι είναι το σώμα τύπου αχλάδι και τύπου μήλο. Όταν το λίπος συσσωρεύεται στο κάτω μέρος του σώματος (σχήμα αχλάδι) αναφερόμαστε στο υποδόριο λίπος, ενώ όταν το λίπος συγκεντρώνεται κυρίως στην περιοχή της κοιλιάς (σχήμα μήλο) αναφερόμαστε σε μεγάλο βαθμό στο σπλαχνικό λίπος. Το πού καταλήγει το λίπος στο σώμα επηρεάζεται από διάφορους παράγοντες, όπως το φύλο, η κληρονομικότητα, οι ορμόνες και η διατροφή. Ιδιαίτερα το φύλο παίζει σημαντικό ρόλο αφού οι άνδρες έχουν υψηλότερη προδιάθεση για συσσώρευση σπλαχνικού λίπους, σε αντίθεση με τις γυναίκες οι οποίες εμφανίζουν κατά κύριο λόγο το σωματότυπο του αχλαδιού. Η εικόνα, λοιπόν, του σώματος μας μπορεί να μας δώσει μια πρώτη ιδέα σχετικά με το που έχει την τάση να αποθηκεύει το λίπος.

Από την σκοπιά του διαιτολόγου

Πώς γίνεται η διάγνωση του σπλαχνικού λίπους;

Μέχρι και σήμερα ένας τρόπος για τον υπολογισμό του σπλαχνικού λίπους είναι με μαγνητική τομογραφία (MRI). Μια διαδικασία όμως αρκετά δαπανηρή και χρονοβόρα. Ωστόσο, η εξέλιξη της τεχνολογίας έδωσε στα χέρια του διαιτολόγου ένα ακριβές και αποτελεσματικό εργαλείο ανάλυσης της σύστασης του σώματος. Με τη βοήθεια, λοιπόν, ειδικών λιπομετρητών ο κάθε διαιτώμενος μπορεί να πληροφορηθεί για την συνολική και τμηματική κατανομή των ιστών του, συμπεριλαμβανομένου και του σπλαχνικού λίπους. Σε αυτή την περίπτωση φυσιολογική θεωρείται οποιαδήποτε τιμή σπλαχνικού κάτω του 10 στην κλίμακα αυτή.

Ένας ακόμη αποδεκτός τρόπος προσδιορισμού του σπλαχνικού λίπους είναι η μέτρηση της περιφέρειας μέσης. Η περιφέρεια αυτή μετριέται τοποθετώντας μία μεζούρα γύρω από την κοιλιά περίπου 2 εκ. πάνω από τον αφαλό, αφότου ο διαιτώμενος έχει πάρει μια βαθιά ανάσα και έπειτα έχει εκπνεύσει. Οι τιμές που προκύπτουν από την μέτρηση σχετίζονται με τον κίνδυνο ύπαρξης υπερβάλλοντος σπλαχνικού λίπους και είναι οι εξής:

Μια τελευταία μέθοδος εκτίμησης του σπλαχνικού λίπους αποτελεί ο δείκτης κεντρικής παχυσαρκίας, δηλαδή η αναλογία γοφών προς μέση. Στη δεδομένη περίπτωση, μετράμε με τη βοήθεια μεζούρας ξανά την περιφέρεια στα δύο αυτά σημεία και διαιρούμε το μέγεθος της μέσης με το μέγεθος των γοφών. Αν το αποτέλεσμα στις γυναίκες είναι μεγαλύτερο από 0.8 και στους άντρες μεγαλύτερο από 0.95, τότε έχουν αυξημένο κίνδυνο για οποιαδήποτε πάθηση σχετίζεται με υπερβάλλον σπλαχνικό λίπος.

Με ποιους κινδύνους υγείας σχετίζεται το σπλαχνικό λίπος;

Αφήνοντας πίσω το αισθητικό κομμάτι, μια αυξημένη περίμετρος μέσης μπορεί να σηματοδοτήσει την έναρξη μιας κακής ποιότητας ζωής. Για το λόγο αυτό το κοιλιακό ή σπλαχνικό λίπος προκαλεί ιδιαίτερη ανησυχία καθώς είναι βασικός παράγοντας σε ένα μεγάλο φάσμα προβλημάτων υγείας. Μερικές από τις καταστάσεις που συνδέονται άμεσα με το υπερβολικό σπλαχνικό λίπος είναι:

• Η εμφάνιση καρδιακών παθήσεων
• Ο διαβήτης τύπου 2
• Το εγκεφαλικό
• Η εμφάνιση καρκίνου του μαστού & του παχέος εντέρου
• Η εμφάνιση της ασθένειας του Αλτσχάϊμερ
• Η υψηλή χοληστερόλη
• Η αυξημένη αρτηριακή πίεση

Πως μπορώ να απαλλαγώ από το υπερβάλλον σπλαχνικό λίπος;

Η κρισιμότητα των προβλημάτων υγείας που επιφέρει η εμφάνιση κεντρικής παχυσαρκίας καθιστά απαραίτητη την αλλαγή του τρόπου διατροφής και γενικότερα τρόπου ζωής μας.

Συνέχισε να κινείσαι

Τόσο η αερόβια άσκηση, η οποία αυξάνει τον καρδιακό παλμό ενός ατόμου, όσο και η προπόνηση μυϊκής ενδυνάμωσης (τουλάχιστον 30 λεπτά καθημερινά) συμβάλλουν αποτελεσματικά στην μείωση του σπλαχνικού λίπους.

Διαχειρίσου το στρες

Το άγχος μπορεί επίσης να συμβάλλει στην αποθήκευση υπερβάλλοντος σπλαχνικού λίπους. Σε περιόδους στρες το σώμα απελευθερώνει μια ορμόνη που ονομάζεται κορτιζόλη και είναι υπεύθυνη για την αύξηση του σπλαχνικού λίπους στο σώμα.

Οργάνωσε τη διατροφή σου

Μια υγιεινή και ισορροπημένη διατροφή με χαμηλή περιεκτικότητα σε ζάχαρη και επεξεργασμένα τρόφιμα θα βοηθήσει στην απώλεια σωματικού βάρους και στην καταπολέμηση ή να αποφυγή εμφάνισης κεντρικής παχυσαρκίας.

Συνοψίζοντας

Δυστυχώς το σπλαχνικό λίπος αποτελεί μια μορφή λίπους που δεν είναι προσδιορίσιμη με γυμνό μάτι. Το γεγονός αυτό το καθιστά άκρως επικίνδυνο, ιδιαίτερα για το ανδρικό φύλο, καθώς θεωρείται υπαίτιο πολλών προβλημάτων υγείας. Ωστόσο, η υιοθέτηση ενός υγιεινού και δραστήριου τρόπου ζωής μπορεί να βοηθήσει τόσο στην πρόληψη όσο και στην αντιμετώπιση της κεντρικής παχυσαρκίας. Μην ξεχνάτε να αγαπάτε το σώμα σας και σε συνδυασμό με την βοήθεια ενός διαιτολόγου θα πετύχετε στην καλύτερη επιθυμητή εκδοχή του.