Το τελευταίο χρονικό διάστημα ολοένα και περισσότερα άτομα στρέφονται προς την αγορά φριτέζας αέρος (air fryer) με σκοπό όχι μόνο την οικονομία χρόνου και χρημάτων αλλά και την υιοθέτηση ενός πιο υγιεινού τρόπου μαγειρέματος. Πρόκειται για μια συσκευή η οποία ετοιμάζει το γεύμα μέσα από την χρήση θερμαινόμενου αέρα, δίνοντας την αίσθηση του τηγανητού τροφίμου χωρίς όμως την παρουσία λαδιού. Η χρήση λοιπόν της φριτέζας αέρος φαντάζει μία πιο υγιεινή εναλλακτική επιλογή σε σύγκριση με τη χρήση της συμβατικής προσφέροντας πληθώρα πλεονεκτημάτων για την υγεία, ειδικά για τα άτομα που ακολουθούν ένα πρόγραμμα διατροφής για απώλεια σωματικού βάρους.
Κατά πόσο είναι υγιεινό το τηγάνισμα και τα τηγανιτά προϊόντα;
Το τηγάνισμα και τα τηγανιτά προϊόντα έχουν αποτελέσει πολλές φορές το επίκεντρο συζητήσεων και ερευνών σχετικά με τη διατροφική τους αξία. Τις περισσότερες φορές έχουν συσχετιστεί θετικά με τη εμφάνιση σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2 καθώς και διαφόρων καρδιοαγγειακών παθήσεων. Πρακτικά το τηγάνισμα σαν διαδικασία περιλαμβάνει την αφυδάτωση των τροφίμων με τη χρήση ελαίων σε υψηλές θερμοκρασίες για μείωση του χρόνου μαγειρέματος. Κατά τη διαδικασία του τηγανίσματος το τρόφιμο απορροφά μέρος της λιπαρής ύλης με αποτέλεσμα να αυξάνεται η θερμιδική του αξία. Για αυτό το λόγο τα τηγανητά τρόφιμα θεωρούνται ενεργειακά πυκνά τρόφιμα, καθώς αποδίδουν αρκετές θερμίδες σε μικρή ποσότητα τροφίμου. Ταυτόχρονα, η έκθεση του λαδιού σε υψηλές θερμοκρασίες κατά τη διάρκεια του τηγανίσματος οδηγεί σε οξείδωση και υδρογόνωση, δυο διαδικασίες που αυξάνουν το επίπεδο trans λιπαρών οξέων. Τα trans λιπαρά οξέα αποτελούν μερικώς υδρογονωμένα λιπαρά και χαρακτηρίζονται ως τα “κακά” λιπαρά της διατροφής με επιβλαβείς επιπτώσεις για την υγεία. Ακόμα και το εξαιρετικά παρθένο ελαιόλαδο που αντέχει θεωρητικά περισσότερο σε υψηλές θερμοκρασίες σε σχέση με άλλα έλαια υπόκειται σε αλλοιώσεις όταν τηγανίζεται. Με λίγα λόγια, τα τηγανητά τρόφιμα παρουσιάζουν μεγαλύτερη περιεκτικότητα τόσο σε θερμίδες όσο και σε λίπη συγκριτικά με τα αντίστοιχα τρόφιμα που έχουν μαγειρευτεί με άλλες μεθόδους.
Ποια είναι τα διατροφικά πλεονεκτήματα της φριτέζας αέρος;
Μειώνει το θερμιδικό περιεχόμενο των τροφίμων
Σε αντίθεση με τη συμβατική φριτέζα, στη φριτέζα αέρος αποφεύγεται η βύθιση του τροφίμου σε μεγάλη ποσότητα ελαίου καθιστώντας το τρόφιμο χαμηλότερο σε θερμίδες και λιπαρά. Η αίσθηση και η όψη του τραγανού τροφίμου παραμένουν ίδιες χωρίς όμως την απορρόφηση των trans λιπαρών που προσφέρει το ελαιόλαδο.
Περιορίζει την παραγωγή ακρυλαμιδιου
Το ακρυλαμίδιο είναι μία οργανική ουσία που σχηματίζεται όταν ένα τρόφιμο με υψηλή περιεκτικότητα σε υδατάνθρακες και κυρίως σε άμυλο (π.χ. πατάτα) υπόκειται σε θερμική επεξεργασία, όπως είναι το τηγάνισμα ή το ψήσιμο σε θερμοκρασία άνω των 140οC. Η ουσία αυτή θεωρείται πιθανός παράγοντας καρκινογένεσης και αποτελεί μια από τις αιτίες που τα τηγανιτά θεωρούνται ανθυγιεινά. Στη φριτέζα αέρος ο σχηματισμός αυτής της ουσίας μειώνεται από 70% έως και 90% σε σχέση με μια συμβατική.
Δίνει τη δυνατότητα μαγειρέματος ποικιλίας τροφίμων
Οι συσκευές αυτές αρχικά δημιουργήθηκαν για την ποιοτική αναβάθμιση ορισμένων δημοφιλών τηγανιτών τροφίμων, ωστόσο σήμερα η μαγειρική τους έχει εξελιχθεί και πλέον σε έναν air-fryer μπορείς να φτιάξεις μέχρι και γλυκά. Μέσα σε περίπου δέκα λεπτά, και ανάλογα το τρόφιμο, μπορείς να έχεις ένα έτοιμο γεύμα αρκετά υγιεινό και εύπεπτο για το στομάχι. Ωστόσο, καλό θα ήταν να αποφεύγεται το ψήσιμο και το λιώσιμο τυριών.
Πως είναι λοιπόν τα πράγματα στην πραγματικότητα;
Δεν είναι πλήρως γνωστό εάν η η φριτέζα αέρος υπερτερεί σαν μέθοδος μαγειρέματος σε σύγκριση με άλλες μεθόδους, όπως είναι το μαγείρεμα στον ατμό ή στον φούρνο. Σίγουρα πλεονεκτεί έναντι της συμβατικής φριτέζας δίνοντας την δυνατότητα απορρόφησης λιτότερο από το 80% του ελαίου. Η παρουσία πλαστικών μερών στη συσκευή δεν καθιστά 100% υγιεινό το τρόπο μαγειρέματος. Πρέπει να αναζητήσετε φριτέζες αέρος που είναι “BPA-free” και τα εσωτερικά τμήματά τους να είναι κατασκευασμένα από ασφαλή υλικά. Τέλος, ένα ακόμη μειονέκτημα είναι ο χρόνος ψησίματος καθώς απαιτείται αρκετό χρονικό διάστημα μέχρι τα τρόφιμα να αποκτήσουν οι πατάτες το αντίστοιχο χρώμα του κλασσικού τηγανίσματος.
Συμπερασματικά
Η φριτέζα αέρος αποτελεί μια συσκευή για πιο υγιεινό, οικονομικό και γρήγορο τρόπο μαγειρέματος των τροφίμων. Το κύριο πλεονέκτημα της είναι ότι απαιτεί ελάχιστη ποσότητα λιπαρής ύλης με αποτέλεσμα το τελικό προϊόν να έχει λιγότερες θερμίδες και μικρότερη περιεκτικότητα σε λίπος καθώς και σε τοξικές ενώσεις. Ωστόσο, πρέπει να θυμάστε ότι το μαγείρεμα με τη φριτέζα αέρος δεν καθιστά αυτόματα το τρόφιμο πιο υγιεινό. Το είδος που επιλέγουμε αλλά και η ποσότητα που το καταναλώνουμε αποτελούν δύο ακόμα σημαντικές συνιστώσες που καθορίζουν την καθημερινή διατροφική μα συμπεριφορά.