Από την αρχαιότητα έως σήμερα οι αναφορές στο μέλι και τις μοναδικές του ιδιότητες είναι πάρα πολλές, είτε μέσα από ιστορικά κείμενα είτε μέσα από συνταγές μαγειρικής του παρελθόντος. Το μέλι είναι μία φυσική γλυκαντική ουσία πλούσια σε βιταμίνες, αντιοξειδωτικά, μέταλλα, αμινοξέα και ιχνοστοιχεία που λειτουργεί ως ασπίδα για το ανοσοποιητικό μας σύστημα. Η μεγάλη συγκέντρωση του μελιού σε σάκχαρα και η ταχεία απορρόφηση τους από τον οργανισμό καθιστά το μέλι μία τροφή κατάλληλη για άμεση απόδοση ενέργειας στο άτομο που το καταναλώνει.
Ποια είναι η διατροφική του αξία;
Το μέλι υπερτερεί σε σχέση με την απλή κρυσταλλική ζάχαρη, διότι εκτός των σακχάρων που συναντώνται και στα δύο, το μέλι είναι πλούσιο σε πολλά θρεπτικά συστατικά που εκλείπουν από την ζάχαρη. Αναφορικά το μέλι περιέχει βιταμίνες του συμπλέγματος Β, βιταμίνη C, σίδηρο, ασβέστιο, κάλιο και νάτριο.
Tip: Λόγω της υψηλής συγκέντρωσης σακχάρων στο μέλι συστήνεται να υπάρχει πάντα μέτρο στη κατανάλωση του
Ποιες οι ιδιότητες που αποδίδονται στο μέλι;
Τα θρεπτικά συστατικά που συναντώνται στο μέλι του προσδίδουν μία σειρά ιδιοτήτων όπως:
- Αντιοξειδωτικές
- Αντιφλεγμονώδεις
- Αντιμικροβιακές
- Επουλωτικές
- Ανοσοκατασταλτικές
- Αντικαρκινικές
- Καρδιοπροστατευτικές
Το μέλι μεταβολίζεται καλύτερα σε σύγκριση με την ζάχαρη με αποτέλεσμα να προκαλεί μικρότερη αύξηση στις τιμές σακχάρου στο αίμα.
Ποιες είναι οι βασικότερες ποικιλίες μελιού που συναντάμε στην Ελλάδα;
Το μέλι που παράγεται σε διάφορες περιοχές της χώρα μας διαφέρει αρκετά τόσο ως προς την γεύση όσο και ως προς το χρώμα και τη γενικότερη χημική του σύσταση. Τα ανθόμελα είναι μέλια που περιέχουν υπολείμματα γύρης, κρυσταλλώνουν εύκολα, είναι ανοιχτόχρωμα και έχουν μεγαλύτερο ποσοστό γλυκόζης και φρουκτόζης (>65%). Από την άλλη, τα μέλια που προέρχονται από κωνοφόρα δέντρα είναι πλούσια σε μεταλλικά άλατα, έχουν πιο σκούρο χρώμα, δεν κρυσταλλώνουν εύκολα και έχουν μικρότερο ποσοστό γλυκόζης και φρουκτόζης (38-65%).
Πευκόμελο
όχι ιδιαίτερα γλυκό, ιδιαίτερο άρωμα, σκούρο χρώμα, κρυσταλλώνει αργά
Μέλι ελάτης
ιδιαίτερα απαλή γεύση, όχι έντονο άρωμα, μελί χρώμα, δεν κρυσταλλώνει
Μέλι καστανιάς
δυνατή και πικρή γεύση, έντονο άρωμα, ποικίλα χρώματα, αργή κρυστάλλωση
Μέλι εσπεριδοειδών
γλυκιά γεύση, έντονο άρωμα, ανοιχτό κίτρινο χρώμα, κρυσταλλώνει γρήγορα
Θυμαρίσιο μέλι
ευχάριστη γεύση, έντονο άρωμα κεχριμπάρι χρώμα, κρυσταλλώνει σε 6-18 μήνες
Μέλι Ερείκης
δυνατή γεύση, λεπτό άρωμα, κοκκινωπό χρώμα, γρήγορη κρυστάλλωση
Μέλι Βελανιδιάς
ιδιαίτερη γεύση, ήπιο άρωμα, σχεδόν μαύρο χρώμα, αργή κρυστάλλωση
Γιατί το μέλι κρυσταλλώνει; Είναι ασφαλής η κατανάλωση του σε αυτή τη μορφή;
Κάποιες ποικιλίες μελιού έχουν την ιδιότητα να κρυσταλλώνουν λίγους μήνες μετά την συσκευασία τους. Αυτή η κρυστάλλωση του μελιού είναι μία εντελώς φυσική διαδικασία που συναντάται σε κάποιες ποικιλίες, κυρίως αυτές των άνθεων. Η κατανάλωση του σε αυτή τη μορφή είναι απολύτως ασφαλής. Αν παρόλα αυτά επιθυμείτε να «διορθώσετε» τη κρυστάλλωση δεν έχετε παρά να τοποθετήσετε το δοχείο με το μέλι μέσα σε ένα δοχείο με θερμαινόμενο νερό. Η τακτική ανάδευση θα οδηγήσει σε μία ομοιόμορφη θέρμανση και θα διορθώσει την υφή του μελιού. Προσοχή η θερμοκρασία να μη ξεπεράσει τους 45°C γιατί αυτό μπορεί να επηρεάσει τα γενικότερα οργανοληπτικά χαρακτηριστικά του και κατ’ επέκταση τη ποιότητα του.
Συνοψίζοντας
Το μέλι είναι μία τροφή που εντάσσεται στη διατροφή των ανθρώπων εδώ και χιλιάδες χρόνια. Η θρεπτική του αξία είναι αναμφισβήτητη και σας παροτρύνουμε να το επιλέγεται σε σχέση με τη ζάχαρη λόγω της θρεπτικής υπεροχής του. Παρόλα αυτά λόγω της αυξημένης συγκέντρωσης του σε σάκχαρα συστήνεται η κατανάλωση του να γίνεται με μέτρο.